Định nghĩa và Ý nghĩa giá trị CBR
CBR là tỷ số (tính bằng %) giữa áp lực nén (do đầu nén gây ra) trên mẫu thí nghiệm và áp lực nén trên mẫu tiêu chuẩn ứng với cùng một chiều sâu ép lún quy định.
Giá trị CBR là cơ sở đánh giá chất lượng vật liệu sử dụng làm nền, móng đường. Ngoài ra, còn được sử dụng để đánh giá cường độ kết cấu của đường ôtô và đường sân bay trong một số phương pháp thiết kế có sử dụng thông số cường độ theo CBR.
Quy trình thí nghiệm CBR
Công tác xác định CBR là dựa trên mẫu vật liệu đã được đầm trong cối với độ ẩm đầm nén tốt nhất (đã được xác định thông qua thí nghiệm đầm nén Proctor), tương ứng với độ chặt K quy định. Việc thí nghiệm xác định chỉ số CBR của vật liệu được tiến hành theo trình tự sau:
Bước 1: Đầm nén tạo các mẫu trong cối CBR với độ ẩm tốt nhất (3 cối CBR), với công đầm nén khác nhau (qua số chày đầm khác nhau trên 1 lớp).
Bước 2: Tính độ chặt K tương ứng của các mẫu CBR trên cơ sở đã biết khối lượng thể tích khô lớn nhất và độ ẩm tối ưu nhất của mẫu.
Bước 3: Thiết lập đường cong quan hệ giữa CBR của các mẫu và độ chặt K tương ứng. Căn cứ đường cong quan hệ này, từ giá trị độ chặt K quy định đã biết (là giá trị K nhỏ nhất cho phép quy định trong chỉ dẫn kỹ thuật) sẽ xác định được chỉ số CBR tương ứng. Đó là chỉ số CBR của vật liệu (được đầm nén ở độ ẩm tốt nhất tương ứng với độ chặt K quy định).
Chi tiết thực hiện thí nghiệm CBR (xem trong tiêu chuẩn 22TCN 332-06)
NOTES:
Việc thí nghiệm xác định CBR của vật liệu được tiến hành trên tổ mẫu (3 mẫu) đã được đầm nén ở độ ẩm tốt nhất tương ứng với phương pháp đầm nén quy định. Chỉ số CBR của vật liệu thí nghiệm được xác định tương ứng với độ chặt đầm nén quy định.
→ Tùy thuộc vào công đầm, loại chầy đầm, việc đầm nén được theo hai phương pháp:
Đầm nén Proctor tiêu chuẩn (phương pháp I)
Đầm nén Proctor cải tiến (phương pháp II)
→ Tùy thuộc vào cỡ hạt lớn nhất khi thí nghiệm và loại cối sử dụng khi đầm mẫu, mỗi phương pháp đầm nén (đầm nén tiêu chuẩn và đầm nén cải tiến) lại được chia thành 2 kiểu đầm nén, ký hiệu là A và D. Tổng cộng có 4 phương pháp đầm nén khác nhau được ký hiệu là I-A, I-D; II-A và II-D. Các thông số kỹ thuật tương ứng với 4 phương pháp đầm nén được quy định chi tiết tại Bảng 1.
+ Phương pháp I-A và II-A áp dụng cho các loại vật liệu có không quá 40% lượng hạt nằm trên sàng 4.75mm. Trong các phương pháp đầm nén này, các hạt trên sàng 4.75mm được gọi là hạt quá cỡ, hạt lọt sàng 4.75 mm được gọi là hạt tiêu chuẩn.
+ Phương pháp I-D và II-D áp dụng cho các loại vật liệu có không quá 30% lượng hạt nằm trên sàng 19.0mm. Trong phương pháp đầm nén này, các hạt trên sàng 19.0mm được gọi là hạt quá cỡ, hạt lọt sàng 19.0mm được gọi là hạt tiêu chuẩn.
→ Tùy thuộc vào loại vật liệu, phạm vi áp dụng cho lớp kết cấu, tính chất của công trình, thực trạng thiết bị đầm nén, chỉ dẫn kỹ thuật thi công công trình để quy định phương pháp thí nghiệm đầm nén và loại cối đầm thích hợp. Với một loại vật liệu thí nghiệm, việc đầm theo phương pháp đầm nén cải tiến sẽ cho giá trị độ ẩm tốt nhất nhỏ hơn (và khối lượng thể tích khô lớn hơn) so với phương pháp đầm nén tiêu chuẩn.
→ Vật liệu có độ trương nở >= 3% không thích hợp để xây dựng đường, nếu sử dụng phải được sự chấp thuận của Tư vấn chủ đầu tư. Không được sử dụng vật liệu có độ trương nở lớn hớn 4%.
→ Mẫu CBR thường được ngâm trong thời gian 96h. Tuy nhiên, theo đặc thù của vật liệu hoặc để phục vụ cho mục đích nghiên cứu, cách thức và thời gian ngâm mẫu CBR có thể như sau:
- Không ngâm mẫu, tiến hành nén ngay
- Ngâm mẫu với thời gian khác nhau: 24, 48, 72, 96, 120h, etc.
- Mẫu được bảo dưỡng ẩm với tuổi nhất định (7 ngày, 14 ngày, 28 ngày, etc.) sau đó mới tiến hành ngâm mẫu với thời gian quy định.
Để hiểu rõ hơn, mời bạn đọc truy cập đường link dưới đây để download thêm tài liệu tham khảo cùng file tính toán:
Website: https://diakythuatxd.blogspot.com
Youtube: http://www.youtube.com/c/GeotechnicalEngineering
Facebook: https://www.facebook.com/DIAKYTHUATVN
Email: geotechnicalsurvey.vn@gmail.com
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét